Cận cảnh đài thờ Đồng Dương 22.24: “Bảo vật quốc gia”

383

Được khai quật vào năm 1902, những hiện vật liên quan đến di tích Đồng Dương tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm (Đà Nẵng) cho thấy giá trị đặc biệt của nền văn hóa Champa, trong đó có những đài thờ hoành tráng, đặc biệt là đài thờ Đồng Dương 22.24.

Theo tư liệu của Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng, Đồng Dương là một trung tâm Phật giáo của Champa, nằm ở vùng đồng bằng, cách thung lũng Mỹ Sơn khoảng 20 km về phía Nam, thuộc tổng Châu Đức, phủ Thăng Bình, Quảng Nam (nay là xã Bình Định Bắc, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam). Các kiến trúc tại Đồng Dương cho thấy sự phát triển của Phật giáo Đại thừa tại Champa với phong cách ấn tượng của nghệ thuật Chăm, trong đó nổi bật là đài thờ Đồng Dương 22.24
Đài thờ Đồng Dương cùng các hiện vật khác được khai quật ở Phật viện Đồng Dương (H.Thăng Bình, Quảng Nam) chính là chứng tích quan trọng nhất về sự tồn tại của trung tâm Phật giáo Champa lớn nhất Đông Nam Á. Trong đó, Đài thờ Đồng Dương 22.24 chất liệu đá sa thạch, có niên đại vào cuối thế kỷ 9 – đầu thế kỷ 10; cao 197 cm, dài 396 cm, rộng 354 cm. Hiện vật mang tính độc bản, hình thức độc đáo, có giá trị đặc biệt tiêu biểu cho khuynh hướng, phong cách của một thời đại.
Có niên đại vào cuối thế kỷ 9 – đầu thế kỷ 10.
Đài thờ Đồng Dương 22.24 cao 197 cm, dài 396 cm, rộng 354 cm
Đài thờ gồm 24 khối đá ghép lại với nhau tạo nên cấu trúc đài thờ với 4 bộ phận: Đế, bệ thờ lớn mặt bằng hình vuông, trên bệ thờ lớn là bệ thờ nhỏ cũng hình vuông và một bệ thờ cao hơn áp vào mặt sau của bệ thờ lớn.
Phần đế đặt dưới cùng của đài thờ gồm 7 phiến đá cao 20cm, có giật cấp thu vào 10cm và chạm khắc đơn giản. Vị trí lớn nhất của phần đế (cũng là vị trí lớn nhất của toàn thể đài thờ) có kích thước là 354 x 396cm.
Mặt ngoài bờ thành của các bậc cấp và xung quanh đài thờ nói chung có chạm khắc các nhân vật theo kiểu chạm nổi
Các hình ảnh chạm khắc trên đài thờ đặc tả về sự tích đản sanh, giác ngộ của Đức Phật Thích Ca, các hình ảnh về cuộc đời Đức Phật và các cảnh sinh hoạt cung đình
Hiện vật mang tính độc bản, hình thức độc đáo, có giá trị đặc biệt tiêu biểu cho khuynh hướng, phong cách của một thời đại.
Đài thờ Đồng Dương 22.24 là đài thờ đầy đủ, hoàn chỉnh, độc đáo nhất, nguyên gốc độc bản với các nội dung được thể hiện qua hình thức riêng biệt không trộn lẫn với bất cứ Đài thờ nào khác trong nền văn hóa Chămpa ở Việt Nam
Hiện đài thờ đang được trưng bày ở Bảo tàng điêu khắc Chăm Đà Nẵng

Theo 3 tiêu chí được đưa ra, đài thờ Đồng Dương 22.24 là đài thờ đầy đủ, hoàn chỉnh, độc đáo nhất, nguyên gốc độc bản với các nội dung được thể hiện qua hình thức riêng biệt, không trộn lẫn với bất cứ đài thờ nào khác trong nền văn hóa Champa tại Việt Nam.

Đài thờ cũng là bằng chứng vật chất độc đáo, thể hiện giai đoạn Phật giáo thịnh hành và phát triển nhất trong lịch sử của vương quốc Champa, đánh dấu một giai đoạn phát triển riêng biệt so với các thời kỳ khác của vương quốc này nói riêng và văn hóa Champa nói chung, là cứ liệu quan trọng cho công tác nghiên cứu văn hóa, tín ngưỡng, kiến trúc…

Những đường nét điêu khắc và hoa văn trên hiện vật cũng là yếu tố đặc trưng tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật Đồng Dương.

 Xuân Sơn – Thanh Tâm

QUAN TÂM VÀ HỖ TRỢ

Với sự hộ trì của chư tôn đức Tăng Ni, hàng cư sĩ Phật tử, trong suốt 10 năm qua, trang Thông tin Truyền thông Phật giáo Quảng Nam (Truyền hình Phật giáo QCB) do Ban Thông tin Truyền thông GHPGVN tỉnh Quảng Nam thành lập, vận hành và quản lý đã chuyển tải các hoạt động Phật sự của tỉnh nhà, những sản phẩm tin tức, chương trình tu học, chuyên đề Phật pháp mang thông điệp Từ bi - Trí tuệ và năng lượng tốt đẹp đến với cộng đồng những người yêu mến đạo Phật trong và ngoài tỉnh. Xây dựng hình ảnh Phật giáo Quảng Nam với phương châm tốt đời đẹp đạo!.

Hiện nay, Kênh truyền hình Phật giáo QCB (QCB) có trên 20 nhân sự là phóng viên, Ban biên tập và các bộ phận khác với kinh phí hoạt động hết sức hạn hẹp, vì vậy, để QCB tiếp tục duy trì hoạt động và mang lại nhiều thành quả trong công tác thông tin truyền thông Phật giáo, Ban Thông tin Truyền thông Phật giáo tỉnh Quảng Nam tha thiết mong mỏi quý chư tôn đức Tăng Ni, quý thiện nam, tín nữ gần xa phát tâm thiện lành trợ duyên cho hoạt động của Kênh.

Ban Thông tin Truyền thông Phật giáo tỉnh Quảng Nam xin trân trọng từng tấm lòng san sẻ, tiếp sức trong việc hoằng pháp lợi sanh của tất cả quý vị!.

Quý vị hỗ trợ qua số tài khoản:

Số tài khoản: 1036037035
Chủ tài khoản: Đoàn Công Tùng (Thích Thắng Thiện)
Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Bắc Đà Nẵng
Nội dung: Ủng hộ QCB