Bồ Tát Long Thọ viết Trung Luận để nói rõ lập trường “Nhất Thiết Pháp Không” của mình. Nay căn cứ vào luận ấy để tìm hiểu ý nghĩa nhất thiết pháp không ấy.
Nhất thiết pháp không nghĩa là Tánh không của tất cả pháp. Tánh không nghĩa là gì?
Trong phẩm thứ 24, Quán Tứ Đế, kệ thứ 18 và 19 Ngài Long Thọ viết:
“Chúng nhân duyên sanh pháp,
Ngã thuyết tức thị không
Diệc vi thị giả danh
Diệc thị Trung đạo nghĩa.
Vị tằng hữu nhất pháp
Bất tùng nhân duyên sanh,
Thị cố nhất thiết pháp,
Vô bất thị không giả”.
Nghĩa là :
Các nhân duyên sanh ra pháp,
Ta nói đó tức là không
Cũng gọi là giả danh
Cũng gọi là Trung đạo.
Chưa từng có pháp nào
Mà không duyên sanh,
Do đó tất cả pháp
Không có pháp nào
Không phải là không .
Như thế, Tánh không có 3 nghĩa:
Không nghĩa là duyên khởi: Các pháp do duyên khởi mà có nên là không. Ở đây Không nghĩa là vô tự tánh tức là không có bản chất riêng của chính nó vì do các nhân duyên họp lại mà có.
Không nghĩa là giả huyễn chứ không thật: Vì pháp do duyên khởi mà có nên tuy có mà không thật, đủ duyên pháp hiện ra, không đủ duyên pháp ẩn đi.
Không nghĩa là Trung đạo: Trung đạo ly nhị biên, nhị biên là 2 cực đoan như: có – không, thường – đoạn, một – khác. Pháp do duyên khởi mà có nên pháp không sanh cũng không diệt, không thường cũng không đoạn, không phải là 1 cũng không phải là khác . Đây là Bát bất Trung đạo nỗi tiếng của Bồ tát Long Thọ.
Như thế Nhất thiết pháp không, không có nghĩa là tất cả không có gì hết như một số người lầm tưởng mà nhận định.
Hòa Thượng Thích Như Phẩm
Hiệu Phó Trường Phật Học Quảng Nam
QUAN TÂM VÀ HỖ TRỢ
Với sự hộ trì của chư tôn đức Tăng Ni, hàng cư sĩ Phật tử, trong suốt 10 năm qua, trang Thông tin Truyền thông Phật giáo Quảng Nam (Truyền hình Phật giáo QCB) do Ban Thông tin Truyền thông GHPGVN tỉnh Quảng Nam thành lập, vận hành và quản lý đã chuyển tải các hoạt động Phật sự của tỉnh nhà, những sản phẩm tin tức, chương trình tu học, chuyên đề Phật pháp mang thông điệp Từ bi - Trí tuệ và năng lượng tốt đẹp đến với cộng đồng những người yêu mến đạo Phật trong và ngoài tỉnh. Xây dựng hình ảnh Phật giáo Quảng Nam với phương châm tốt đời đẹp đạo!.
Hiện nay, Kênh truyền hình Phật giáo QCB (QCB) có trên 20 nhân sự là phóng viên, Ban biên tập và các bộ phận khác với kinh phí hoạt động hết sức hạn hẹp, vì vậy, để QCB tiếp tục duy trì hoạt động và mang lại nhiều thành quả trong công tác thông tin truyền thông Phật giáo, Ban Thông tin Truyền thông Phật giáo tỉnh Quảng Nam tha thiết mong mỏi quý chư tôn đức Tăng Ni, quý thiện nam, tín nữ gần xa phát tâm thiện lành trợ duyên cho hoạt động của Kênh.
Ban Thông tin Truyền thông Phật giáo tỉnh Quảng Nam xin trân trọng từng tấm lòng san sẻ, tiếp sức trong việc hoằng pháp lợi sanh của tất cả quý vị!.
Quý vị hỗ trợ qua số tài khoản:
Số tài khoản: 1036037035
Chủ tài khoản: Đoàn Công Tùng (Thích Thắng Thiện)
Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Bắc Đà Nẵng
Nội dung: Ủng hộ QCB