Chùm thơ phóng tác của Tâm Minh Ngô Tằng Giao

NAI GIÓ VÀ CỎ MẬT

 Thành Ba La Nại thuở xưa

Có vườn ngự uyển của vua trong này

Ông làm vườn chăm chỉ thay

Hàng ngày chăm sóc luôn tay chẳng ngừng.

Cạnh bên là một khu rừng

Mỗi khi súc vật tìm đường qua đây

Vào vườn phá phách cỏ cây

Ông làm vườn báo vua hay biết liền

Thấy ông bực tức than phiền.

Nhà vua bèn phán: “Rừng bên thú nhiều

Thú qua phá chẳng bao nhiêu

Nếu là giống lạ hãy theo bắt về!”

Ông làm vườn một ngày kia

Thấy con nai giống lạ kỳ hiện ra

Cuối vườn ở tận phía xa

Thấy người thoáng hiện nai ta biến rồi

Chạy nhanh như gió ngoài trời

Gọi là “Nai Gió” ông thời đặt tên

Nai nhút nhát, nai lành hiền

Giống này rất quý, khắp miền hiếm thay.

Ông làm vườn báo vua ngay

Vua bèn hỏi: “Bắt nai này khó chăng?”

Ông làm vườn vội thưa rằng:

“Mật ong nếu có, dễ dàng bắt nai

Đưa nai vào tận lâu đài

Không gì trở ngại, xin ngài an tâm!”

Vua nghe ưng ý vô ngần

Vội vàng truyền lệnh cho quân triều đình

Mật ong đem đựng đầy bình

Đưa ông xử dụng, mặc tình thoả thuê.

*

Chú Nai Gió rất say mê

Cỏ non, hoa quả xum xuê vườn này

Lân la nai đến ăn đây

Thấy người thấp thoáng hàng ngày mà thôi

Ông làm vườn tránh mặt rồi

Để nai quen chỗ, quen người, an tâm

Rồi ông lấy mật âm thầm

Trét lên trên cỏ chỗ gần nai ăn,

Hương thơm cỏ ngọt nhẹ lan

Mon men nai đến ăn càng thêm ưa

Càng thèm khát, càng say sưa

Quẩn quanh lảng vảng sớm trưa vườn này

Chỉ ham cỏ mật hương bay

Ngoài ra không thích đổi thay món gì.

Ông làm vườn chẳng vội chi

Lân la đến cạnh nai kia thêm gần.

Thoạt tiên nai bỏ chạy luôn

Nhưng rồi hết sợ thấy không hại gì

Từ thân thiện đến cận kề

Dù ông cầm cỏ nai thì vẫn ăn

Còn đâu trở ngại khó khăn

Lòng tin nai đã gia tăng nhiều rồi.

Ông làm vườn ngầm sai người

Dựng lên phên chắn dọc nơi con đường

Từ xa mãi phía cuối vườn

Dẫn vào đến tận trong sân lâu đài

Hai bên phên chắn kín rồi

Nai đâu còn thấy bóng người ở quanh!

Sau khi kế hoạch hoàn thành

Ông làm vườn vội đeo bình mật ong

Tay ôm bó cỏ thong dong

Dụ nai ăn cỏ theo ông dần dà

Tiến vào đường đã vẽ ra

Để rồi kết thúc thật là đẹp thay

Nai theo cỏ mật trên tay

Cuối cùng bị lọt vào ngay lâu đài,

Lính canh đóng cửa nhốt nai

Con mồi vào bẫy có tài nào ra.

Khi nai trông thấy người ta

Đột nhiên xuất hiện, thật là hoảng kinh

Quay đầu nai chạy loanh quanh

Mong tìm đường thoát ra nhanh chốn này.

*

Nhà vua ghé tới nơi đây

Ngắm con Nai Gió loay hoay cuống cuồng

Vua bèn nói: “Thật lạ thường

Làm sao nai lại bị vương thảm sầu!

Thấy người ở tại chốn nào

Cả tuần nai chẳng dám bao giờ về

Còn nơi hiểm hóc gian nguy

Nai thường hoảng sợ, lánh đi cả đời,

Nhưng nhìn kìa! Nai khổ rồi!

Thú hoang nhút nhát quen nơi núi rừng

Bỗng thành nô lệ bi thương

Cho mùi vị ngọt thơm vương cỏ làn

Để rồi xa chốn non ngàn

Vào thành, nằm bẫy, điêu tàn xác thân!”

Vua kêu gọi: “Hỡi thần dân

Đạo sư cao cả bao lần nhắc ta

Đừng nên quyến luyến thiết tha

Đừng nên tham đắm! Cố mà buông nhanh!

Này hương vị, này sắc thanh

Đều như gió thoảng qua mành mà thôi!”

Với từ tâm, với tình người

Vua ra lệnh thả chú nai tức thì.

Kể từ ngày đó trở đi

Nai không lai vãng trở về vườn vua.

Tiếc chi mùi vị xa xưa

Hương thơm cỏ mật đã thừa đớn đau!

(Nhận diện tiền thân: Vua thành Ba La Nại là tiền thân Đức Phật.)

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

(thi hóa, phỏng dịch theo bản văn xuôi

THE WIND-DEER AND THE HONEY GRASS

của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)

———-

ANH CHÀNG
CẦU PHẬT

Một chàng quỳ trước Phật đài

Xin ban sức khoẻ, đồng thời giàu sang.

Lắc đầu Phật dạy: “Nhớ rằng

Ta nào có phải là thần thánh đâu

Để mà ban phát nhiệm màu

Cho con sức khoẻ, sang giàu hỡi con.

Nếu con muốn khoẻ mạnh luôn

Phải chăm rèn luyện đến thân thể mình

Hàng ngày sinh hoạt hợp tình,

Còn như nếu muốn trở thành giàu sang

Phải lo làm việc đàng hoàng,

Phát tâm bố thí người đang khốn cùng

Người nghèo, đói khổ khắp vùng

Có gieo nhân tốt mới mong quả lành!

*

Chàng quỳ xin Phật cho mình

Hoàn thành sự nghiệp công danh rạng ngời.

Lắc đầu Phật khẽ mỉm cười:

“Ta nào thần thánh cho đời cầu xin

Công danh sự nghiệp muốn tìm

Con nên tập luyện cho chuyên một nghề

Mà con yêu thích say mê

Luyện cho tinh tấn muôn bề giỏi giang!”

*

Quỳ xin Phật, chàng mơ màng

Xin ban cho một cô nàng đẹp xinh

Một người yêu thật diễm tình.

Lắc đầu Phật dạy điều lành cho nghe:

“Mắt phàm con thấy được gì

Đều là hư dối có chi thật nào

Tấm thân tứ đại bền đâu

Như sương đọng giọt tan mau đầu cành,

Con nên lưu giữ trong mình

Tâm hồn trong sáng, chân thành, tốt tươi

Để giao tiếp với mọi người

Đó là vẻ đẹp tuyệt vời dài lâu

Rồi con sẽ gặp được mau

Một người yêu mến tâm đầu cùng con.

Hãy yêu vẻ đẹp tâm hồn

Vượt xa nhan sắc, quý hơn dáng ngoài!”

*

Chàng quỳ trước Phật xin Ngài

Ban cho trí tuệ rạng ngời, rộng sâu.

Mỉm cười Phật lại lắc đầu:

“Muốn cho trí tuệ được mau đạt thành

Thời nên chăm chỉ học hành

Mở mang kiến thức mọi ngành cho thông!”

*

Chàng suy nghĩ rồi cầu mong

Phật ban cho một tấm lòng từ bi

Thật là quảng đại mọi bề

Để chàng có thể tràn trề yêu thương

Yêu người ở khắp muôn phương

Dù cho thù hận, ghét chàng lâu nay

Dù cho muốn hại chàng ngay.

Phật nghe, khen ngợi, tỏ bày niềm vui:

“Con cầu nguyện thật đẹp lời

Quả là quảng đại lòng người từ bi!”

*

Cuối cùng chàng chẳng xin gì

Không cầu xin Phật thứ chi cho mình,

Chàng quỳ đảnh lễ tâm thành

Nguyện cầu tất cả chúng sinh trên đời

Có duyên với giáo pháp Ngài

Khoan dung, đức độ, rạng ngời từ bi

Diệt đi hết Tham, Sân, Si

Mở mang trí tuệ, quy y với Ngài

Thực thi lời Phật hàng ngày

Thoát vòng tăm tối đọa đày khổ đau.

Phật nghe không nói lời nào

Nhìn chàng hoan hỉ gật đầu ngơi khen!

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

(phóng tác)

—————

NHẪN NHỤC

Nguồn sức mạnh của trẻ thơ

Chính là tiếng khóc bất ngờ kêu la.

Nguồn sức mạnh của đàn bà

Là cơn phẫn nộ bùng ra tức thời.

Trộm kia mạnh mẽ át người

Chính nhờ vũ khí giấu nơi thân mình.

Quyền uy vua chúa cung đình

Là nguồn tạo sức mạnh quanh ngai vàng.

Kẻ ngu sức mạnh phô trương

Chỉ nhờ áp đảo đối phương hiền lành.

Còn người hiền trí tinh anh

Sức nhờ cảm hóa tạo thành mạnh thay.

Người đa văn cõi trần này

Nhờ tra xét kỹ tạo ngay sức mình.

 

Riêng Sa Môn, bậc tu hành

Sức do nhẫn nhục đạt thành mà thôi!

Hạnh tu nhẫn nhục tuyệt vời

Sáng bừng trí tuệ, rạng ngời từ bi

Cõi lòng an lạc mọi bề,

Ngại chi nghịch cảnh, sá gì chướng duyên

Luôn bình thản, mãi an nhiên.

Khi tâm điều phục sức liền mạnh sao!

Đâu còn có phước đức nào

Sánh cùng nhẫn nhục từ bao lâu rồi!

Cả Thân, Khẩu, Ý đồng thời

Ba phần nhẫn nhục con người nên theo!

Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa lời dạy của Đức Đạt Lai Lạt Ma)