Mười hai triệu phật tử ở khắp nơi đều tựu hội về, cùng hân hoan đón mừng lễ hội văn hóa Poson Poya lần thứ 2317. Đây là lễ hội đặc biệt mang đậm tính truyền thống văn hóa của Phật giáo Sri Lanka.
Theo lịch sử, Poson Poya là lễ kỷ niệm ngày đầu tiên vị Thánh tăng Mahinda, con trai của đại đế Asoka đặt chân đến Sri Lanka để truyền bá chánh Pháp Phật đà. Đó cũng chính là ngày đầu tiên người dân Sri Lanka thừa hưởng tư tưởng giải thoát của đạo Phật.
Đại đế Asoka trước đó được xem là một người độc đoán và bản tính lạnh như tiền. Vị vua này tính khí thất thường bạo động, nhưng sau khi thấu hiểu Phật Giáo, Đại đế Asoka trở thành một vị minh quân thánh triết hộ pháp an dân. Nhà vua đã có công trải rộng và phát triển giáo pháp đức Phật trong suốt những năm ông ta trị vì; và luôn luôn mong mỏi được truyền bá khắp 5 Châu 4 bể.
Hoàng tử Arahath Mahinda, con Đại đế Asoka, sau khi thấu hiểu sự thông thái của nhà vua Devanampiyatissa Sri Lanka, Hoàng tử đã quyết định đưa triết học và giáo lý đạo Phật vào Sri Lanka.
Hoàng đế Sri Lanka sau khi thấm nhuần giáo pháp Đức Phật và sau đó được dân chúng tôn sùng ngưỡng mộ. Sự kiện này là một bước ngoặc trong lịch sử Phật Giáo. Nhân duyên Bồ đề quyến thuộc giữa Hoàng tử Arathath Mihindu và Hoàng đế Devanampiyatissa đánh dấu một trang sử quan trọng nhằm bảo tồn nền Phật giáo Nguyên Thủy cho đến ngày nay.
Kể từ thời điểm đó, những vị vua kế tiếp của Sri Lanka lần lượt bảo tồn và phát triển nền văn hoá Phật giáo nguyên thuỷ, mặc dù đã có nhiều cuộc xâm lược và âm mưu nhằm phá hoại Phật giáo trên đất nước này.
Hiến Pháp Sri Lanka ghi rõ điều kiện đầu tiên để một công dân Sri Lanka trở thành nguyên thủ quốc gia, vị đó phải là một Phật tử.
Kể từ đó đến nay, Phật giáo gắn liền với lịch sử văn hoá dân tộc Sri Lanka, và người dân Sri Lanka tin rằng đất nước họ đã chuyển hướng một cách tốt đẹp sau ngày gặp gỡ Poson Poya giữa Hoàng tử Arahath Mahinda và Hoàng đế Devanampiyatissa.
Mặc dù những cơn mưa xối xả, nhưng không khí Thành phố và các ngôi tự viện vẫn tràn ngập lưu lượng du khách hành hương của mọi lứa tuổi. Một số Thành phố đã tổ chức Pandols và treo đèn mô tả câu chuyện của Poson và sự xuất hiện của Phật giáo Sri Lanka. Pandols kể những câu chuyện Phật giáo bằng cách sử dụng các biểu ngữ hình ảnh, ánh sáng và âm nhạc. Những câu chuyện Jataka được vẽ trên bảng lớn có thể cao 30 feet. Nhà nhà lấp lánh đèn dầu dừa màu sắc rực rỡ. Khu dân cư được trang trí tại những nơi sinh động và mở cửa cho du khách thưởng lãm.
Poson Poya là một sự kiện quan trọng hàng năm trong lịch Phật giáo Sri Lanka. Sự xuất hiện của Phật giáo Sri Lanka trong thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên dưới thời trị vì của vua Devanam Piyatissa. Sau khi đến với Phật giáo ông trở thành vị Hoàng đế anh minh hộ trì chính pháp, Hoàng đế Ashoka, Ấn Độ có mối quan tâm lớn trong việc truyền bá Phật giáo sang các nước láng giềng. Chính vị Minh quân Thánh triết Ashoka gửi sứ giả mang thông điệp Phật pháp đến chín quốc gia. Do đó, người ta nói rằng Thánh tăng Mihindu, là con trai của Hoàng đế Asoka, đến Sri Lanka với thông điệp của Phật giáo. Người ta nói rằng vào ngày này, sau một cuộc thảo luận công phu với Mihindu, Vua của Sri Lanka quy hướng Phật giáo và tôn thờ làm tôn giáo chính thức của hòn đảo.
Liên hoan Lễ hội Poson Poya năm 2014 được tổ chức tại thành phố cổ Anuradhapura với sự tham gia của Tổng thống Sri Lanka Mahinda Rajapaksa. Tổng thống đã tham dự vào một nghi thức tại thánh tích bảo tháp Sandagiri Anuradhapura, cũng như các nghi lễ bố thí tại cây Bồ đề (Sri Maha Bodhi). Hơn hai triệu du khách đã được nhìn thấy trong vùng lân cận của Anuradhapura, là một trong những kinh đô cổ của Sri Lanka, là thành phố linh thiêng ở Sri Lanka và danh sơn Mihintale Rock, là nơi Vua Sri Lanka đã gặp vị Thánh Tăng Mihindu.
Để kỷ niệm sự kiện này, rất nhiều khu ẩm thực tự chọn được tổ chức tại khu vực Thành phố linh thiêng Anuradhapura. Người hành hương và thực khách được dùng bữa ăn miễn phí với món tráng miệng, đồ ăn nhẹ và đồ uống đầy đủ trong suốt mấy ngày Lễ hội. Tương tự như vậy, lễ hội Poson Poya đã được thấy hầu hết tại các thành phố lớn với sự tham gia của các quan chức chính phủ. Thành phố cổ Polonnaruwa, quận Kandy, Thánh tích Phật giáo Kelaniya, một vùng ngoại ô của Thành phố Colombo, tỉnh Miền Tây và một số địa điểm khác, nơi tổ chức Poson Poya.
Trong khi đó các Hiệp hội thanh tra y tế công cộng phục vụ cho du khách và cư dân trên đảo. Sự chú ý đặc biệt đã được đưa ra để đáp ứng tiêu chuẩn nghiêm ngặt về vệ sinh an toàn thực phẩm và nước sạch tại các địa điểm. Mặc dù mưa lớn, đám đông vẫn tập trung tại các cửa hàng thực phẩm miễn phí như tận hưởng thời gian của họ trên các kỳ nghỉ lễ Poson Poya trong khi nếm một bữa ăn miễn phí hoặc đồ uống.
Lễ kỷ niệm Poson Poya kết luận đối với các buổi tối với những bài giảng pháp, buổi diễn âm nhạc tôn giáo, và rước lễ đường phố. Tại Colombo, thủ đô của Sri Lanka, một lễ hội âm nhạc tôn giáo được tổ chức với sự tham gia của cả hai nhạc sĩ nghiệp dư và một số nghệ sĩ nổi tiếng. Vào ngày 13/06/2014, tại Thị trấn Kadugannawa, ở quận Kandy, đường phố tưng bừng rước lễ với các vũ công, đờn kèn trống và kiệu voi thật long trọng.
Thực hiện lễ hội văn hóa Poson Poya là xác thực bản chất thiêng liêng của Phật giáo Sri Lanka. Nó nhắc nhở người Phật tử Sri Lanka về những lời dạy cơ bản của giáo pháp. Vì vậy, Lễ hội là dịp kỷ niệm và ôn lại sự truyền thừa giáo pháp Như Lai cũng như tưới tẩm thêm sự quan tâm đến đồng loại, phát triển con đường thiền định theo hướng dẫn của giáo pháp.
Thích Vân Phong
